Het krabbenmand-effect

Het krabbenmand-effect ken je misschien wel. Als een krab alleen in een mand zit klimt hij er moeiteloos uit. Zodra er meer krabben in de mand zitten hoeft die niet eens te worden afgedekt  want er komt niet één meer uit. Wat er gebeurt is dat de krabben elkaar naar beneden halen. Hmmm, een bizar fenomeen zou je denken…. Nou laat je verrassen. De grap is dat dit krabbenmand effect iets is wat vrouwen doen. Niet alleen carrière bitches of narcistische schoonmoeders, maar gewoon, bijna alle vrouwen. Vrouwen zoals jij en ik. Als je dit bedenkt is het om je dood te schamen, zó wat je niet wilt zijn. Maar toch, hoe welopgevoed en verbindend je ook bent, in het geniep is er vaak dat krabbenmand-dingetje.

Dit fenomeen raakt mij. Wij zijn geen krabben, wij hebben gezond verstand en normen en waarden. Waarom gebeurt dit dan toch?

Ik heb wel wat referentiekaders want ik ben zelf mijn leven lang al vrouw en in mijn coaching carrière loop ik ook al een jaar of 30 mee. Ik ken vrouwen in alle soorten en maten en ben ervaringsdeskundig dus ik denk dat ik hier wel iets van mag vinden.

Ik heb hierover nagedacht en kom tot de volgende conclusie. Er is geen vrouw die bewust een andere vrouw wil neer sabelen, behalve dan die twee bovengenoemden misschien. Vrouwen willen juist goed zijn voor anderen. Sociaal, empathisch, inspirerend zijn en een harmonieuze omgeving maken. Dit krabbenmand-effect gaat dus voorbij ons gezonde verstand. Het zit verstopt in een ander stukje van ons brein waar we ons niet bewust van zijn. Maar aangezien we allemaal ook nog reageren vanuit dit oer brein, dat deel van ons brein dat denkt dat we nog in de tijd van jagers en verzamelaars leven, is het beter verklaarbaar.

In de oertijd waren vrouwen verantwoordelijk voor het hoeden van de kudde en het bewaren van de harmonie om de kudde bij elkaar te houden. Verstoten worden uit de groep betekende een wisse dood. Conformisme was dus noodzaak. Conformisme is je aanpassen aan de opvattingen en het gedrag van een groep, met als doel geaccepteerd worden, er bij te horen. Zodra iemand het hoofd boven het maaiveld probeert uit te steken is dit een bedreiging voor rest van de groep. Vrouwen willen connectie, verbinding. Zodra ze merken dat iemand zich niet aan wil passen, deze verbinding niet aan wil gaan of wil verbreken voelt dit als verraad. Verraad is niet veilig en veilig voelen maakt onzeker.

Als iemand zich toch niet aan de groep conformeert zoeken vrouwen steun bij elkaar. Wij zetten de warboel in ons hoofd op een rijtje door erover te praten. We zoeken gelijkgestemden om ons te steunen. Je ziet het al bij kleine meisjes. Heel subtiel, meestal door roddelen, achterklap of pesten wordt bevestigd dat jij wél bij de groep blijft horen. Volwassen vrouwen zijn meisjes die wat groter zijn gegroeid, het systeem blijft hetzelfde.

In eerste instantie zou je zeggen dat jaloezie hierbij de boosdoener is. Ik weet echter zeker dat jaloezie een gevoel is waaronder onzekerheid ligt.

Ons zelfbeeld, onze identiteit ontstaat door vergelijking en zo houden we het ook in stand. Polariteit is de wet van het tegenovergestelde. Zoals dag en nacht, eb en vloed. Jij bent dun, ik ben dikker. Jij bent mooi, ik ben lelijker. Jij bent slim ik ben dommer. We zijn constant aan het vergelijken om een veilige plek in de groep te waarborgen. Vrouwen zijn gericht op relaties. Gelijkgestemden, connectie en verbinding. Deze relaties helpen om het zelfbeeld te toetsen en te bevestigen. Dat doen we naar twee kanten, er is wederzijds belang. De ander heeft ook belang bij jou om haar zelfbeeld in stand te houden. Op het moment dat iemand de groep wil verlaten, voelt dit voor de rest als afwijzing.

Trouwens hoeveel vrouwen willen, durven uit de mand te kruipen. Zelfs als haar omgeving haar stimuleert en steunt moet ze nog dealen met al die stemmetjes in haar hoofd. Je kunt het niet, wie denk je wel dat je bent, je laat anderen in de steek…. Die krabbenmand zit behalve in de buitenwereld zeker ook in ons hoofd.

Onveilig en onzeker dus…. terug in je mand!

Het krabbenmand-effect bij vrouwen… het klopt. Wat de beweegreden van krabben is, ik heb geen idee. Die van vrouwen snap ik wel, gewoon een primitief systeem.

Laten we dus ons gezonde verstand gaan gebruiken en elkaar stimuleren, aanmoedigen, een steuntje in de rug geven. Laten we dat krabben gedoe in ons brein de mond snoeren en overstemmen met het goede gevoel van inspiratie, delen, connectie en verbinding. Ook dit is waar vrouwen goed in zijn én het maakt minstens zo gelukkig.